PiÄtÄ achillesowÄ postÄpowaÅ z tzw. czynnikiem zagranicznym â w których strona pozwanÄ jest osoba lub podmiot z siedzibÄ za granicÄ sÄ dorÄczenia zagraniczne korespondencji sÄ dowej. Wielokrotnie spotykam siÄ ze strony klientów o pytania dlaczego zajmuje to tyle czasu i czy istnieje możliwoÅÄ przyÅpieszenia procedury dorÄczeÅ albo nawet czy można wyrÄczyÄ sÄ d i samodzielnie dokonaÄ dorÄczeniaâ¦.
ProblematykÄ dorÄczeÅ sÄ dowych w ramach Unii Europejskiej reguluje rozporzÄ dzenie nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 13 listopada 2007r. dotyczÄ ce dorÄczania w paÅstwach czÅonkowskich dokumentów sÄ dowych i pozasÄ dowych w sprawach cywilnych i handlowych.
RozporzÄ dzenie okreÅliÅo podstawowÄ zasadÄ, wedÅug której dorÄczanie i wysyÅanie przesyÅek sÄ dowych w innym kraju unijnym odbywa siÄ w oparciu o podziaÅ kompetencji miÄdzy organami obu paÅstw. Najpierw jednostka przekazujÄ ca (wÅaÅciwa do przekazywania dokumentów sÄ dowych lub pozasÄ dowych, które majÄ zostaÄ dorÄczone w innym paÅstwie czÅonkowskimi) skÅadajÄ dyspozycjÄ dorÄczenia. NastÄpnie jednostka przyjmujÄ cych (wÅaÅciwa do przyjmowania dokumentów sÄ dowych lub pozasÄ dowych pochodzÄ cych z innego paÅstwa czÅonkowskiego) zobowiÄ zana jest do przeprowadzenia dorÄczenia. SÄ d wysyÅajÄ c pismo do strony troszczy siÄ jedynie o wysÅanie go do wÅaÅciwej jednostki przekazujÄ cej, ta dalej przesyÅa je do wÅaÅciwej jednostki przyjmujÄ cej w danym kraju unijnym, a dopiero ta jednostka dorÄcza go adresatowi.
Aby zminimalizowaÄ przewlekÅoÅÄ w komunikacji RozporzÄ dzenie przewiduje, że: âPrzekazywanie dokumentów, wniosków, potwierdzeÅ, dowodów odbioru, poÅwiadczeÅ i wszystkich innych aktów miÄdzy jednostkami przekazujÄ cymi i jednostkami przyjmujÄ cymi może odbywaÄ siÄ za pomocÄ wszelkich wÅaÅciwych Årodków (â¦)â. Dopuszczaln jest zatem komunikacja za pomocÄ faxu, e-mail etc. jeÅli tylko treÅÄ przekazywanego dokumentu jest zgodna z treÅciÄ dokumentu, który zostaÅ wysÅany, a co najważniejsze widniejÄ ce na nim wpisy sÄ Åatwe do odczytania.
Jeżeli dorÄczenia zagraniczne obejmujÄ pismo w jÄzyku innymi niż oficjalny jÄzyk siedziby adresata lub jÄzyk którym siÄ on posÅuguje to do przesyÅki należy doÅÄ czyÄ formularz (którego wzór stanowi zaÅÄ cznik do rozporzÄ dzenia) w jÄzyku zrozumiaÅym dla odbiorcy, który po jego podpisaniu i odesÅaniu stanowi sprzeciw przeciwko przyjÄciu niezrozumiaÅych dla niego dokumentów. W takiej sytuacji konieczne jest ponowienie dorÄczenia â tym razem przetÅumaczonych dokumentów.
Jednostka przyjmujÄ ca winna podjÄ Ä wszelkie konieczne dziaÅania, by dokument zostaÅ dorÄczony jak najszybciej, a w każdym razie nie później niż miesiÄ c od jego wpÅyniÄcia. DorÄczenia zagraniczne dokumentów sÄ dowych nastÄpuje zgodnie z prawem paÅstwa czÅonkowskiego, do którego dokumenty sÄ adresowane, a potwierdzenie ich dorÄczenia odbywa siÄ na formularzu, którego wzór jest zaÅÄ cznikiem do rozporzÄ dzenia.
W przypadku, gdy dorÄczenia zagraniczne przesyÅki przez jednostki przekazujÄ ce i przyjmujÄ ce nadmiernie siÄ wydÅużajÄ należy pamiÄtaÄ o tym, że sÄ d ma także możliwoÅÄ dokonania samodzielnego dorÄczenia. SÄ d może dorÄczyÄ przesyÅkÄ drogÄ pocztowÄ jak również skorzystaÄ z instytucji dorÄczenia bezpoÅredniego – np. z wykorzystaniem sÅużby konsularnej w paÅstwie zamieszkania adresata.
Stosownie do wyroku TrybunaÅu SprawiedliwoÅci  Unii Europejskiej C-325/11 z dnia 19 grudnia 2012r. w sprawie Krystynie Adler i Ewald Adler przeciwko Sabinie OrÅowskiej i CzesÅawowi OrÅowskiemu   przewidziany w art. 1133 kodeksu postÄpowania cywilnego obowiÄ zek ustanowienia peÅnomocnika dla dorÄczeÅ pod rygorem pozostawiania korespondencji w aktach sprawy uznany zostaÅ za niezgodny z przepisami prawa unijnego. Wobec tego sÄ d zobowiÄ zany jest do dorÄczania dokumentacji w wyżej opisany sposób w trakcie trwania caÅego postÄpowania w sprawie.
Co prawda powyżej opisane regulacje adresowane sÄ do sÄ dów, które w ramach prowadzonych postÄpowaÅ powinny dbaÄ o szybki i skuteczny obieg dokumentów, tym nie mniej warto znaÄ możliwoÅci w zakresie dorÄczeÅ zagranicznych, jakie przewidujÄ przepisy unijne chociażby po to aby móc „podpowiedzieÄ” sÄ dowi, w razie takiej potrzeby, jaki sposób dziaÅania może jeszcze wykorzystaÄ.
{ 2 komentarze… przeczytaj je poniżej albo dodaj swój }
Panie Mecenasie,
zastanawia mnie ciekawa praktyka sÄ dów. Czasami sÄ dy wzywajÄ Powoda do zaliczki na koszty tÅumaczenia (lub nawet do samodzielnego przetÅumaczenia pozwu i zaÅÄ czników) jeszcze przed wysÅaniem odpisu pozwu pozwanemu.
Jeżeli dobrze rozumiem, to procedura powinna wyglÄ daÄ nastÄpujÄ co:
1) nastÄpuje dorÄczenie w jÄzyku polskim,
2) pozwanego należy poinformowaÄ o prawie do odmowy odbioru dokumentów, jeżeli sÄ w jÄzyku, którego nie rozumie,
3) pozwany może albo odebraÄ dokumenty, albo odmówiÄ odbioru,
4) jeżeli odbierze – wszystko ok,
5) jeżeli odmówi – pozew wraca do sÄ du, a sÄ d wzywa powoda do zaliczki na koszty tÅumaczenia i wysyÅa przetÅumaczony odpis pozwu pozwanemu jeszcze raz (tym razem w jÄzyku, który rozumie).
Wydaje mi siÄ, że najpierw powinien zostaÄ wysÅany pozew po polsku, a dopiero jeżeli pozwany odmówi przyjÄcia – (po raz drugi) już w jego jÄzyku. Nie powinno siÄ natomiast od razu wysyÅaÄ w jÄzyku, który rozumie (przyjmujÄ c z góry, że na pewno odmówi przyjÄcia dokumentów po polsku).
Czy spotkaÅ siÄ Pan z podobnÄ praktykÄ ?
Pozdrawiam
Witam Panie Dawidzie,
potwierdzam zarówno, że zdarza siÄ takie dziaÅanie ze strony sÄ dów jakie Pan przedstawiÅ, jak również zaprezentowanÄ przez Pana kolejnoÅÄ czynnoÅci. WiÄcej na ten temat piszÄ w komentarzu do rozporzÄ dzenia 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiajÄ cym postÄpowanie w sprawie europejskiego nakazu zapÅaty, jaki niebawem powinien byÄ dostÄpny w systemie LEX.
Zgodnie z rozporzÄ dzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1393/2007 z dnia 13 listopada 2007 r. dotyczÄ cym dorÄczania w paÅstwach czÅonkowskich dokumentów sÄ dowych i pozasÄ dowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. UE L 324 z 10.12.2007, s. 79) przy dorÄczaniu dokumentów adresatowi zamieszkaÅemu na terytorium innego paÅstwa czÅonkowskiego, w przypadku gdy dokument ten nie zostaÅ sporzÄ dzony w jÄzyku, który adresat rozumie lub w jÄzyku urzÄdowym paÅstwa czÅonkowskiego, do którego adresowane sÄ dokumenty lub nie doÅÄ czono dokumentu tÅumaczenia na jeden z powyżej opisanych jÄzyków rozpoznajÄ cy sprawÄ sÄ d paÅstwa czÅonkowskiego pochodzenia dokumentu musi siÄ upewniÄ, że jego adresat zostaÅ prawidÅowo poinformowany za pomocÄ standardowego formularza znajdujÄ cego siÄ w zaÅÄ czniku nr II do tego rozporzÄ dzenia o prawie odmowy przyjÄcia tego dokumentu (art. 5 ust. 1). W zwiÄ zku z powyższym w przypadku gdy nakaz wydawany jest przez sÄ d polski, to do powoda należeÄ bÄdzie decyzja, czy pozew i nakaz powinny byÄ przetÅumaczone na jÄzyk zrozumiaÅy dla pozwanego lub na jÄzyk urzÄdowy paÅstwa czÅonkowskiego, do którego adresowane sÄ dokumenty, czy też w jÄzyku polskim wraz z pouczeniem o prawie odmowy przyjÄcia.
Co do poruszonej przez Pana praktyki Å¼Ä dania samodzielnego dostarczania tÅumaczeÅ dokumentów to w mojej ocenie nie jest ona prawidÅowa. Skoro pozwany czerpaÄ ma wiedzÄ co do przedmiotu postÄpowania z dostarczonego przez sÄ d pozwu, a tym bardziej z wydanego nakazu, to sÄ d powinien zapewniÄ w peÅni wiarygodnÄ treÅÄ tÅumaczeÅ z urzÄdu. PrawidÅowa i znacznie czÄÅciej spotykana praktyka polega na zobowiÄ zaniu przez sÄ d powoda do uiszczenia zaliczki na poczet kosztów tÅumaczeÅ i dorÄczenia oraz zÅożeniu zlecenie na ich sporzÄ dzenie z urzÄdu. Niekiedy spotykam siÄ też z praktykÄ zlecania przez sÄ d tÅumaczenia przy pokryciu kosztów jego sporzÄ dzenia ze Årodków tymczasowo wydatkowanych ze Årodków budżetowych, nastÄpnie pobranych od strony przegrywajÄ cej postÄpowanie.
Jeżeli zależy nam na czasie, a tak wÅaÅnie czÄsto jest, warto w pozwie umieÅciÄ wniosek o dorÄczenie przetÅumaczonego nakazu. W przeciwnym razie procedura skutecznego dorÄczenia pozwu, czy nakazu, w przypadku odmowy przez pozwanego odbioru nakazu w jÄzyku polskim, wydÅuży siÄ co najmniej o kilka dodatkowych miesiÄcy (czas na dorÄczenie korespondencji z sÄ du do pozwanego + od pozwanego do sÄ du + czas na tÅumaczenie dokumentów + w koÅcu kolejna korespondencja do pozwanego).
Pozdrawiam